260: Stabroek, Zaterdag 16 februari 2013, 24,2 km. (5178,679 km.)

Een wandeling uit de Dagstappergids Antwerpen, deel 2. Een tocht met vertrek ter hoogte van het kasteel Ravenhof te Stabroek. Volgens de wandelgids gedeeltelijk langs het traject van de GR12 (Amsterdam – Parijs). De tocht werd als volgt aangekondigd: ‘Terug naar Oosterdonk langs geheime paadjes’.

“Een zaterdagochtend, waar de bewolking in hoofdzaak aanwezig was, ging het richting Stabroek, alwaar we het traject zouden volgen van een wandeltocht uit de Dagstappergids Antwerpen 2. Er kon worden gekozen uit twee verschillende afstanden: 24,2 of 21,6 km. We opteerden om de langste afstand te wandelen. We konden ons voertuig veilig achterlaten op de parking van het kasteel Ravenhof en alvast de inwendige mens wat versterken door een laat ontbijt. Vervolgens konden we op weg, na nog een laatste blik op de voorgevel van het kasteel. We verkregen bij de start ook wat beeldende kunst, met name een sculptuur luisterend naar de naam ‘Samenwerking’. Vooreerst volgden we over korte afstand een lokale fietsomloop, de Gansrijdersroute (46 km) en de GR12. We stapten een eindje doorheen het Ravenhof, staken via een brugje een kleine waterloop over en bereikten vervolgens de N111, de weg Kalmthout – Stabroek. Hier verlieten we voorlopig het traject van de GR12 en sloegen rechtsaf. We bemerkten zowat 300 m verder de Schans van Smoutakker, een natuurreservaat en vleermuizenhotel. Het ging nadien verder in de richting van de antitankgracht, welke we via een aardeweg een tijdje zouden volgen.

Op die manier vorderden we gestaag naar de volgende bezienswaardigheid, het Fort van Stabroek. Op weg daarheen wandelden we voorbij enkele bunkers. Het Fort zelf konden we even later van nabij bekijken en zelfs een eindje stappen doorheen de gangen. Het gaf alvast een idee, wat de soldaten destijds moeten hebben ervaren, tijdens hun verblijf aldaar. Iets waar de eendjes op het water omheen het fort zich niet om bekommerden. Na dit bezoek zetten we onze wandeltocht verder via een smal pad tussen een beek en de gracht omheen het fort. Even later gingen we onder de autosnelweg A12 door en bleven wandelen langs de linkerzijde van de antitankgracht. Na enkele richtingsveranderingen bereikten we een veldweg, het Booswegsken, dat ons leidde doorheen een stukje bos. Na een passage voorbij een waterzuiveringsstation en de plantsoendienst van de stad Antwerpen, bereikten we de openbare ter hoogte van een hoeve op de Antwerpsebaan. We bevonden ons inmiddels op het grondgebied van Berendrecht en bereikten via de Schouwvergerstraat de kerk van Berendrecht.

Via de Sint Jan Baptiststraat en de Reigerbosdreef, wandelden we voorbij het 17^de eeuwse kasteel van Delft. Altijd goed om het fotoalbum aan te dikken. We verkregen even later dan ook een mooi zicht op de Sint Jan Baptistkerk van Berendrecht. Weinige ogenblikken later kwamen we in het Reigersbos. Het ging rechtsaf over de Zoutebeek, gevolgd door een beklimming van de dijk. We kregen een mooi zicht op het rechts gelegen weideland. We naderden ondertussen het Schelde-Rijnkanaal. We draaiden nogmaals rechtsaf en via een klappoortje in de afsluiting, bereikten we een smal paadje, alwaar we het traject volgden, aangegeven door paaltjes met blauwe verf. Enkele poortjes verder, splitste het paadje en kozen we de linkse vertakking, langzaam maar zeker dichter naar het kanaal toe. We kregen nogmaals een stukje bos om doorheen te wandelen. Tot slot verlieten we dit mooie natuurgebied via een laatste poortje. We gingen rechstaf en daalden af voorbij het lokaal van de zeescouts van Zandvliet. Nadien volgden we de Windmolenweg om, inderdaad in de verte een windmolen te zien. Via het Berendrechtsevoetpad arriveerden we tenslotte in de Zandvlietsedorpstraat.

We gingen tweemaal kort na elkaar rechtsaf, om het Suikervoetpad te bereiken en aldaar een schuin links gelegen smal paadje. Zowat 500 m verder kwamen we terecht in een woonwijk. We stapten vervolgens doorheen enkele woonstraten, de Buitenmolenlaan, Oostmolengeest, Burgemeester Verhulstplein om onderweg een oude schandpaal aan te treffen. Volgens onze wandelgids zou deze zijn overgeplaatst uit Wilmarsdonk. Via de Westmolengeest, de Steenovenstraat en de Kapelstraat, bereikten we even later de kapel van Onze-Lieve-Vrouw van Hagelberg. Even voorbij de kapel verkregen we een onverharde weg, welke ons leidde door een klein stukje bos. Er volgden nog enkele straten elkaar op: Bosstraat, Steenovenstraat om nogmaals onder de A12 autosnelweg te gaan. Weinige ogenblikken later kwamen we aan ter hoogte van de Ruige Heide en een infobord van Natuurpunt. Zowat 200 m verder bereikten we een open vlakte en konden we rechts een grote zandduin bekijken in het heidegebied. We verkregen nu een zanderig pad teneinde onze wandeltocht verder te zetten. Ter hoogte van de Antwerpsebaan en Grote Stoppelbergen, troffen we opnieuw de tekens aan van de GR12.

We vervolgden onze wandelroute langsheen de herberg De Vlaamse Leeuw, om even later een veldweg rechts te nemen en zodoende een eerste grenspaal te zien, Nederlands grondgebied dus. We verkregen op die manier zicht op de Brabantse Wal en het dorp Ossendrecht. Een volgende richtingsverandering liet ons aankomen in het gehucht Plaatsluis. Onderweg troffen we de aanduidingen van een stukje pelgrimsweg alsook van een plaatselijke fietsroute, de Pottenbergroute. Het was even flirten met de landsgrens, vermits we even later het traject van de GR12 alweer voor korte tijd verlieten en opnieuw Belgisch grondgebied betraden. Korte tijd nadien ging het nogmaals de grens over en wandelden we nagenoeg op de landsgrens, de Schei. Aan de ene kant, op het fietspad in Nederland, aan de andere kant, op de brede zandweg in België. Uiteindelijk kwamen we opnieuw terecht ter hoogte van Grote Stoppelbergen en bevonden we ons terug op het traject van de GR12, welke we nu zouden volgen tot op de plaats van vertrek. Via de Scheidreef belandden we ter hoogte van het Moretusbos, om via een slagboom een pad te volgen dat het bos inging.

Geruime tijd wandelden we nu via een slingerend bospad en later bredere boswegen doorheen een uniek stuk natuur. Zowat vijf kilometer paadjes en dreven, leidden ons doorheen dit uitgestrekt bosgebied. Een heuvel met bovenop een zitbank liet ons even genieten van een schitterend uitzicht over het lager gelegen bos. Een brede beukendreef tot slot ging richting een bakstenen theehuisje, de Gloriëtte. Een laatste beklimming van de trappen liet ons van nabij kennismaken met dit fraai bouwwerk. Stilaan namen we dan ook afscheid van het grondgebied van de noorderburen en wandelden nog een laatste stukje doorheen het Moretusbos. Op die manier bereikten we opnieuw Belgisch grondgebied, het einde van deze wandeltocht, ter hoogte van de parking van het kasteel Ravenhof.”

203: Berendrecht, Zondag 31 oktober 2010, 20,3 km. (4102,148 km.)

Een tocht, voorheen in de wandelgids Marching als volgt aangekondigd: ‘Zondag – Dimanche 31/10/2010 – 2040 Berendrecht (Antwerpen), Herfstpoldertocht, 8-15-20 km. De Meepakkers. Start: Sportterreinen Ponderosa. Wandelingen langs polderdorpen. Heide-, bos- en polderlandschappen.’ Na afloop schreven we nog dezelfde avond het hierna weergegeven wandelverslag, omstreeks 18:50 uur.

“Deze ochtend was het alweer tijd om de wandelschoenen aan te trekken en uit te kijken naar nieuwe horizonten. Ondanks de regen, zetten we toch koers richting Berendrecht in de provincie Antwerpen. Daar ging immers een wandeling van start onder de naam Herfstpoldertocht. Deze wandeltocht ging van start op het sportterrein Ponderosa en werd georganiseerd door de wandelclub ‘De Meepakkers’. Na een klein uurtje rijden en een doortocht door de Liefkenshoektunnel, bereikten we de startplaats. Er was voldoende parkeerplaats en even later konden we terecht in het kleine chalet, voor de inschrijving en alvast voor het nuttigen van een kopje koffie en een ontbijtkoek, bovendien vers van de bakker om de hoek. Er kon worden gekozen uit een drietal afstanden, met name 8, 15 of 20 km. We kozen de langste afstand met een werkelijke lengte volgens de inrichters van 20,3 km. Onderweg zouden we tweemaal rust kunnen nemen in een controlepost te Zandvliet.

Even later gingen we van start en verlieten de bosrijke omgeving waar de startplaats was gelegen. Het ging in eerste instantie via enkele veldwegen langsheen weiden, waar we ons konden verheugen op de aanwezigheid van enkele paarden. Om de hoek ging het via een voetgangerstunnel onder de A12 door. Zo bereikten we opnieuw de openbare weg en betraden de bebouwde kom van Berendrecht. In de verte konden we reeds de havenkranen bemerken, alsook tal van windturbines. Het regende lichtjes en dat bevorderde zeker niet het nemen van foto’s, van objecten die zich verder weg bevonden. We maakten een wijde bocht omheen een woongedeelte, om op die manier in de richting te wandelen van het verder gelegen Zandvliet. Toen we de eerste woningen bereikten, splitsten zich de afstanden, waarbij de 15 km wandelaars rechtdoor aanhielden, terwijl de deelnemers aan de 8 en 20 km een rechts gelegen pad opgingen. Dit mondde even verder uit ter hoogte van de kapel van O.L.V. van de Hagelberg.

We konden hier even een kijkje nemen in de achtertuin, alwaar een kruisweg was aangelegd, waarna we de kapel even konden betreden en binnenin van nabij bekijken. Een prachtig stukje geschiedenis ter zake werd ons meegegeven door een bereidwillige dame die zorgde voor het onderhoud van deze mooie bidplaats. Na de kapel volgde de doortocht door een woonwijk met vooral kleine huisjes, waarna we een soort kerkwegel volgden die deels door een stukje natuurgebied verliep. Zo bereikten we de dorpsstraat van Zandvliet en even verder na 4,3 km de eerste controle van de dag, gesitueerd in café Pierrot. Ernaast bevond zich een uniek Harley Davidson museum, jammer genoeg niet geopend. Toch konden we een oude Studebaker aantreffen op de parking, meteen een buitenkans voor iemand met handige handen en vooral veel geduld. Het vehikel had blijkbaar ooit betere tijden gekend. Eenmaal in het café konden we een hapje eten en ons even opwarmen aan een kopje koffie. Na de rust zouden we alhier een plaatselijke lus dienen te wandelen, waarna we op dezelfde controlepost zouden terugkeren.

Na de eerste controle verlieten we het café naar links. We wandelden terug in de richting van de dorpsstraat en volgden daarbij het traject van de Havenroute, een lokaal parcours voor autoverkeer. Even verder ging het door wegenwerken, waarna we onze weg vervolgden op een zijberm langsheen een weg in (her)aanleg. Rechts van de weg bevond zich hier een prachtige rietzone. Op het einde van deze lange, kaarsrechte weg, maakte de openbare weg een bocht naar links. We bevonden ons hier reeds op de Gansrijdersroute, een fietsomloop van 49 km. Rechts in de bocht bevond zich een onverharde weg. Hier kregen we pijlen te zien welke twee verschillende richtingen aangaven, zonder nadere specificatie. De vraag stelde zich dus, welke kant we dienden op te gaan. Links ging het traject verder langsheen de openbare weg, rechtdoor ging het een onverharde weg op en meteen daarna linksaf een natuurgebied in. We opteerden dan maar voor de tweede keuze en wandelden zo, via een hekje het domein in van het Reigersbos.

Tussen eerder lage beplanting dienden we hier een modderig, af en toe overstroomd gebied door te trekken. Het was dus even laveren tussen waterplassen en vooral zoeken naar het beter begaanbaar traject. Dit pad kronkelde wat heen en weer en volgde een rechts gelegen waterpartij. Tal van schapen en runderen werden hier ingezet om het gebied te begrazen. Even verderop bereikten we het andere einde van deze grasvelden en ontmoetten daar andere wandelaars welke het nabijgelegen bos verlieten. Blijkbaar behoorden deze tot de groep van de wandelaars aan de 15 km. Ook zij hadden geen idee inzake het onduidelijk aangegeven parcours van even voordien. Terwijl wij even een praatje maakten, volgden andere wandelaars hetzelfde traject als wijzelf en ook zij hadden de dubbele bepijling opgemerkt. We besloten dan maar onze weg te vervolgen, via de hoger gelegen dijk. Hier kregen we een uniek uitzicht over het rechts, lager gelegen domein van het Reigersbos en links een gedeelte van de Antwerpse haven. Tal van schepen konden we reeds aanschouwen. Het ging even verder via een klein hekje een rechts gelegen heidegebied in, waar we een smalle wegel dienden te volgen.

Het paadje kronkelde zich tussen bomen en struiken en ging af en toe licht op en neerwaarts. Een kudde runderen stoorde zich niet aan onze aanwezigheid. We wandelden zo evenwijdig met de erachter gelegen waterloop, met name de Schelde-Rijnverbinding. Grote binnenschepen passeerden de revue. Op de andere oever konden we de zware industrie bekijken. Ook de schadelijke gevolgen voor de beplanting konden we met eigen ogen aanschouwen. Boombladeren bedekt met zwarte kleverige vlekken. Het pad leidde even verder naar links, iets dichter bij de waterweg, waar we vervolgens over de vlakke heide verder wandelden. De arosa, een luxe cruiseschip onder Duitse vlag, voer in tegengestelde richting. Uiteindelijk bereikten we opnieuw de openbare weg, waar het rechtsaf ging, terug richting centrum van Zandvliet. Een eindje verder bereikten we opnieuw de plaats van de wegenwerken en volgden we dezelfde weg terug, richting café Pierrot.

Daar aangekomen dienden we exact 14,9 km te hebben afgelegd en blijkbaar hadden we toch het verkeerde parcours genomen, aangezien we een kleinere afstand noteerden. We waren in ieder geval niet de enigen, aangezien tal van andere wandelaars tot dezelfde conclusie waren gekomen. Tja het kan soms verkeren, ook tijdens een wandeling. Na de tweede controle ging het ditmaal rechtsaf, richting kerk van Zandvliet. Deze weg werd trouwens gevolgd voor alle afstanden. We kwamen langsheen het kerkplein van Zandvliet, om vervolgens via enkele landelijke wegen voorbij te komen aan ’t Hof. Daarna volgden we verder de openbare weg, doorheen hoofdzakelijk woonstraten, stilaan in de richting van de verder gelegen A12. Onderweg kregen we een idee hoe smaken met betrekking tot Halloween kunnen verschillen bij de bewoners van tal van huizen. We bereikten wat later een andere voetgangerstunnel onder de A12 en bevonden ons op die manier terug op het grondgebied van Berendrecht. In de laatste rechte lijn naar de aankomst noteerden we nog het bestaan van de Brabantse Walroute en even verder bevonden we ons zowaar op een stuk van een pelgrimspad naar Santiago de Compostela. De blauwgele stickers kennen we ondertussen maar al te goed. Tot slot wandelden we nogmaals door de dreef welke leidde naar het sportterrein. Even later bereikten we de aankomst. Toen we nadien huiswaarts vertrokken, noteerden we omstreeks 13 uur een aantal van 339 wandelaars. Al bij al een geslaagde wandeling vandaag en een kennismaking met een ons nog onbekend gebied.”

Tot slot van de beschrijving van deze georganiseerde wandeltocht, blikken we nog even terug op datgene, wat kort na afloop werd neergeschreven in de respectievelijke wandelboekjes. ‘K: Berendrecht. Natuur, polderwegen, zicht op Doel en regen. Bedenkelijke bepijling. J: Wandeling vanuit Berendrecht naar Zandvliet. Passage door het Reigersbos en langsheen het havengebied. Ondanks de minder gunstige weersomstandigheden, toch een geslaagde wandeltocht.’